Gross Rosen ??

Het dubbele vraagteken staat voor de vraag waar de verblijfplaats is geweest van de 14 gevangenen, Nederlander(s) en een aantal van Franse of Britse nationaliteit, die op 4 september 1944 in Rawicz zijn uitgeschreven. Zie voor verdere toelichting de pagina Rawicz.

De agenten die op 3 september 1944 zijn uitgeschreven in het gevangenenboek in Rawicz zijn naar Mauthausen gebracht. Zie hiervoor de betreffende pagina Mauthausen.

Relatief kort bij Rawicz lag het concentratiekamp Gross Rosen. In oktober 2001 en september 2004 heb ik het archief van Gross Rosen, gevestigd in Wałbrzych, met een bezoek vereerd om te zien of daar sporen zijn achtergebleven van het verblijf van die 14 agenten. De aandacht is op dit kamp gevestigd omdat daar in ieder geval een aantal Franse SOE agenten zijn omgebracht. Het boekje Rola Kierownictwa Operacji Specjalnych, dat evenals de titel in het Pools is geschreven en gaat over deze Franse SOE agenten, wordt vertaald om te zien of er nog aanknopingspunten te vinden zijn.


Op ongeveer de zelfde afstand lag het kamp Chelmno, in het duits Kulmhof geheten, dat in gebruik geweest is van 8 december 1941 tot 7 april 1943 en eigenlijk alleen is bedoeld geweest voor het uitmoorden van joodse gemeenschappen en Roma en Sinti in Polen. Daarna is het weer in het voorjaar van 1944 geopend om gedurende korte tijd groepen gevangenen om te brengen.
Ik sluit niet uit dat ook de agenten uit Rawicz hierheen gebracht zijn.
In januari 1945 zijn daar de laatste 45 joodse gevangenen door middel van een nekschot om het leven gebracht. Voor zover bekend hebben hier slechts twee gevangenen weten te ontsnappen. Deze hebben de ondergrondse verzetsbeweging in Polen ingelicht en midden 1942 waren deze berichten reeds in Londen bekend.

Op dit monument staat:

....men heeft ons allen vastgenomen, van grijsaard tot zuigeling. Tussen Koło en Dąbie. Ons in het bos gebracht, neergeschoten, vergast en verbrand..... de getuigen van onze ellende, die in de buurt wonen, vragen wij het de gehele wereld te vertellen......

Ook andere kampen hebben sinds enige tijd mijn aandacht gekregen. Alle kampen komen er blijkbaar voor in aanmerking. Zo tegen het einde van de oorlog zijn de Duitsers met de gevangenen gaan slepen of beter gezegd, ze hebben de gevangenen van het ene naar het andere kamp gebracht als dit mogelijk was of ze van het ene naar het andere kamp laten lopen. Ook in september 1944, de periode waarin gezocht wordt, vinden deze transporten plaats.

Dachau
Ook Dachau komt in aanmerking, volgens DI-01, 122, zijn er naar Dachau in september 1944 transporten geweest van Auschwitz(2504), Auschwitz-Stutthof(3450), Gross-Rosen(33), Mauthausen(17), Natzweiler(7184), Ravensbrück(500), Sachsenhausen(25) en Stutthof(50). Het getal tussen haakjes is het in het boek aangegeven aantal.

Sachsenhausen
Van Sachsenhausen is bekend dat ook daar veel gevangenen zijn binnen gebracht waarvan men zelfs niet de moeite nam ze als gevangene in te schrijven. Dit betreft dan hoofdzakelijk Russische en Poolse krijgsgevangenen. Als er een volk is dat veel slachtoffers telt zijn het de Polen. Zowel joden als niet-joden.
Inmiddels (2013) is bekend dat ook daar tientallen Franse agenten zijn omgebracht.

In Onderzoek staat aangegeven waar er al speurwerk verricht is.
Wie heeft een idee hoe verder te zoeken of weet een zoeksuggestie aan te leveren?

Het archief van Gross Rosen is gevestigd in: 58-300 Wałbrzych, Skrytka pocztowa 217.